Namibia (Republika Namibii, ang. Republic of Namibia, afrik. Republiek van Namibië, niem. Republik Namibia) – państwo w południowo-zachodniej Afryce, leżące nad Oceanem Atlantyckim (długość wybrzeża – 1572 km). Graniczy z Angolą (długość granicy 1376 km), Botswaną (1360 km), RPA (967 km) oraz Zambią (233 km). Do 1968 Namibia funkcjonowała pod nazwą Afryka Południowo-Zachodnia.
Historia
Pierwszymi ludźmi, którzy zamieszkiwali tereny obecnej Namibii, byli prawdopodobnie Buszmeni (w języku miejscowym zwani San), którzy przybyli tu prawdopodobnie w I tysiącleciu p.n.e. W I tysiącleciu n.e. na terenie obecnej Namibii osiedlił się pokrewny Buszmenom lud Sana, a następnie koczowniczy pasterze, Hotentoci, opanowali północne i północno-wschodnie rejony kraju.
Przez wiele lat Namibia była pomijana przez europejskich badaczy i odkrywców z powodu trudno dostępnego wybrzeża, pustynnych i skalistych terenów. Dopiero w XV wieku przybyli tu portugalscy poszukiwacze, a później Holendrzy. W latach 60. i 70. XVIII wieku ekspedycje holenderskie, podejmowane na zlecenie Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, torowały drogę myśliwym, kupcom i poszukiwaczom złota z Kolonii Przylądkowej. Pod koniec XVIII wieku Holendrzy opanowali Zatokę Wielorybią i wyspę Halifax, które wkrótce zostały im odebrane przez Brytyjczyków.
Terytorium obecnej Namibii od 1884 stanowiło niemiecką kolonię o nazwie Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia. W latach 1903-1906 toczyło się stłumione przez wojska kolonialne powstania ludów Nama i Herero. W 1915 Afrykę Południowo-Zachodnią zajęły wojska południowoafrykańskie, a w 1920 kolonia stała się terytorium mandatowym RPA. W 1959 powstało SWAPO – Organizacja Ludu Afryki Południowo-Zachodniej, która rozpoczęła walkę wyzwoleńczą. ONZ w 1968 zmieniło nazwę kraju na „Namibia” i unieważniło mandat RPA do zarządzania krajem; RPA nie uznała tych decyzji i kontynuowała kontrolę nad krajem. W 1988 układ pokojowy przewidywał niepodległość kraju; w następnym roku wycofane zostały wszystkie jednostki wojskowe RPA i przeprowadzone wolne wybory. 21 marca 1990 Namibia uzyskała niepodległość.
Geografia
Większość powierzchni Namibii zajmuje rozległy wewnętrzny płaskowyż, położony na wysokości 700-1500 m n.p.m.Jego najwyższym punktem jest szczyt Brandberg 2574 m n.p.m.Płaskowyż opada na zachodzie stromym progiem ku wąskiej nadbrzeżnej nizinie, gdzie ciągnie się pustynia Namib. Na południu płaskowyż ogranicza dolina rzeki Oranje, a od wschodu kotlina Kalahari.
Klimat Namibii to klimat zwrotnikowy. Na wybrzeżu, gdzie zaznacza się wpływ chłodnego prądu morskiego Prądu Benguelskiego, opady nie przekraczają 50 mm. W głębi lądu wzrastają i dochodzą do 500 mm we wschodniej części kraju. Z tego względu sieć rzeczna jest bardzo uboga, poza jedynie rzekami granicznymi: Oranje na południu, Kunene na północy oraz Okawango i Zambezi w północno-wschodniej części kraju, gdzie Namibia wcina się wąskim pasem zwanym Caprivi między terytoria Angoli, Zambii i Botswany.
Główne miasto kraju, stolica Windhoek, znajduje się w centrum kraju. Inne ważne miasta: Walvis Bay, Swakopmund, Luderitz (wszystkie położone na wybrzeżu), Rundu, Oshakati, Katima Mulilo, Rehoboth, Otjiwarongo, Grootfontein, Tsumeb i Keetmanshoop.
Ustrój polityczny
Namibia jest republiką, członkiem Wspólnoty Narodów. Zgodnie z konstytucją z 9 lutego 1990 głową państwa oraz szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję. Prezydent powołuje rząd z premierem na czele spośród członków niższej izby parlamentu – Zgromadzenia Narodowego.
Parlament jest dwuizbowy. W izbie wyższej – Radzie Narodowej zasiada 26 członków, po 2 z każdego regionu, wybieranych przez Rady Regionalne spośród swoich członków na 6-letnią kadencję.
W izbie niższej – Zgromadzeniu Narodowym, zasiada 72 członków, wybieranych w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję. Prezydent może delegować do 6 przedstawicieli do Zgromadzenia Narodowego, jednak mają oni jedynie status obserwatorów z głosem doradczym.
Gospodarka
Gospodarka Namibii jest ściśle powiązana z gospodarką RPA, co wynika ze wspólnej historii. Na całość składają się przede wszystkim zarobki z górnictwa (12,4% pkb w 2007 r.), rolnictwa (9,5%) oraz produkcji (15,4%)[3]. W kwestii przychodu, górnictwo jest głównym kontrybutorem, przynosząc 25% dochodu narodowego[4]. Namibia jest czwartym największym eksporterem minerałów nieopałowych w Afryce oraz piątym największym na świecie producentem uranu. Dzięki pokaźnym inwestycjom w tej dziedzinie, Namibia ma w 2015 zostać największym eksporterem tego pierwiastka. Kraj posiada także liczne aluwialne złoża diamentów[5], ołowiu, cynku, cyny, srebra oraz wolframu.
Namibia ma dość wysoką stopę bezrobocia, która wyniosła 20,2% w 2000 roku, 21,9% w 2004 i 29,4% w 2008. Około połowy społeczeństwa żyje poniżej poziomu nędzy (ok. 1,25$ dziennie
